Πού πήγε η παιδικότητα;

Ο εκφασισμός της κοινωνίας ξεκινάει απ’ το σχολείο. Ναι απ’ το σχολείο. Πώς, μπορεί να με ρωτήσετε; Μέσα από ένα πολύπλοκα  δεσμευτικό και ασφυκτικό εκπαιδευτικό σύστημα που σκοτώνει τη χαρά, ποινικοποιεί την ανεμελιά, επιβάλλει την υπακοή, νομοθετεί

την ανία, καλλιεργεί τον ανταγωνισμό. Αλλά το έργο του σχολείου δεν σταματά μόνο στην εκπαίδευση του μαθητή μέσα στον οριοθετημένο του χώρο αλλά επεκτείνεται και στον οικογενειακό καθώς οφείλει να ντρεσάρει και τους γονείς να πιέζουν τα παιδιά τους για επιδόσεις καταναλώνοντας όλον το ελεύθερο χρόνο τους στην επίβλεψη των μαθημάτων. Ναι, γιατί για μένα ο φασισμός είναι η ακραία άρνηση της ζωής.
 
Η κόρη μου φέτος πηγαίνει σε ιδιωτικό σχολείο. Δύσκολο σε καιρούς κρίσης αλλά δυστυχώς κάποιες φορές αναγκαστική επιλογή. Πολλοί γονείς νομίζουν πως αν πάνε τα παιδιά τους σε ένα «καλό» ιδιωτικό σχολείο μπορούν να είναι ήσυχοι. Αλλά απατώνται. Μπορεί να γλιτώσουν κάποιες ακραίες συμπεριφορές που στα δημόσια σχολεία είναι ανεξέλεγκτες αλλά δεν αποφεύγουν τον αυταρχισμό του συστήματος που εισβάλλει παντού σε σχολικές αίθουσες, στα σπίτια μας, στις καρδιές μας, κατευθυνόμενος από τα προκρούστεια γραφεία μιας αόρατης σχεδόν διακυβέρνησης.

Με την κόρη μου, που πηγαίνει στην Δ δημοτικού, συχνά μιλάμε για το πώς βιώνει τη σχολική εμπειρία της, τι νιώθει εκεί μέσα, πώς περνά, αν έχει φίλους. Σήμερα λοιπόν μου μίλησε για μια συμμαθήτριά της που «μιλά πέντε γλώσσες, μαμά». Ποιες; «ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά και κινέζικα». Τις ξέρει ή τις μαθαίνει; «ε, μάλλον τις μαθαίνει». Και κάνει κάθε μέρα μαθήματα γλωσσών; ρωτάω το παιδί κι αναρωτιέμαι: Ένα δεκάχρονο κορίτσι μετά το καθημερινό σχολικό πρόγραμμα και εκτός από τη μελέτη που έχει ούτως ή άλλως για το σχολείο θα πρέπει να μαθαίνει επιπλέον ισπανικά και κινέζικα; Δέκα χρονών; Θα τρελαθούμε τώρα; Ρωτώ λοιπόν ξανά: Είναι καλή μαθήτρια η Ελένη; «εεεε, ναι» μου λέει λιγάκι σκεφτική για να συμπληρώσει: «μόνο που στ’ αγγλικά ξεχνάει να κάνει τις εργασίες της και η δασκάλα τη βάζει τιμωρία να κάτσει μέσα στο διάλλειμα και μετά την πονάει το κεφάλι της». Σοκαρίστηκα. Βλέπω μπροστά μου ένα παιδί εγκλωβισμένο ανάμεσα σε διασταυρούμενες απαιτήσεις γονιών και δασκάλων που φορτώνουν τις προσδοκίες τους για επίδοση σ’ ένα μικρό κοριτσάκι που δεν θα μπορέσει να χαρεί την ηλικία του. Για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της μαμάς του πρέπει να υποστεί την τιμωρία της δασκάλας. Ποτέ δεν θα είναι καλή σε όλα.

Οι γονείς, ντρεσαρισμένοι από το εργασιακό τους περιβάλλον, θέλουν να «προετοιμάσουν καλύτερα» τα παιδιά τους για τον μελλοντικό οικονομικό ανταγωνισμό! Αλίμονο! Κι όσο η πιθανότητα για να βρει κανείς δουλειά στο μέλλον μειώνεται αρχίζουν τα παρατράγουδα. Αντί να σκεφτεί κανείς τη ματαιότητα του ανταγωνισμού, αντί να αναστοχαστεί κανείς τις αξίες που μας οδήγησαν στην κρίση φορτώνει με περισσότερες απαιτήσεις το παιδί του.

Παλιότερα οι περισσότεροι γονείς διέταζαν το δάσκαλο να δέρνει το παιδί για να γίνει άνθρωπος, σήμερα το βάζουν από τα τρία του να μαθαίνει αγγλικά και στα δέκα του να μαθαίνει κινέζικα. Ιδιαίτερα οι μικρομεσοαστοί, μεταξύ των οποίων είναι και οι πελάτες των ιδιωτικών, που προσπαθούν απεγνωσμένα να διατηρήσουν το βιοτικό επίπεδο που είχαν πριν την κρίση, αντί να ριζοσπαστικοποιηθούν γίνονται συντηρητικότεροι, αντί να αναρωτιούνται  αν οι νεοφιλελεύθερες «μεταρρυθμίσεις» που επιβάλλει το υπουργείο είναι προς την κατεύθυνση που προσδοκούμε ως κοινωνία, προσπαθούν όπως όπως «να την βολέψουν» σε ένα άδηλο για όλους μας μέλλον πιέζοντας τα παιδιά τους «να διαβάσουν».

Η απαίτηση της κοινωνίας προς το εκπαιδευτικό σύστημα και του εκπαιδευτικού συστήματος προς την κοινωνία να γυμνάζει τα παιδιά για να αντέξουν σε συνθήκες ακραίου ανταγωνισμού είναι ένας φαύλος κύκλος. Κι όσο η εργασιακή ανασφάλεια μεγαλώνει, τόσο μεγαλώνει και ο πανικός, ο φόβος που μας καθιστά υποκείμενα εύκολα χειραγωγούμενα και ακριβώς αυτόν το φόβο η κοινωνία τον πετάει ανεπεξέργαστο επάνω στα παιδιά. Να λοιπόν πώς τα παιδιά βιώνουν την κρίση: αναγκάζονται να υποστούν ακόμη πιο ριζικά από πριν την άρνηση της παιδικότητάς τους.

Και οι δάσκαλοι; Αυτοί οι μοιραίοι εργαζόμενοι; Αυτοί φίλοι μου είναι ο σάκος του μποξ ανάμεσα στην κοινωνία και το υπουργείο. Οι νεόκοπες επιτροπές αξιολόγησης επιβάλλουν ένα κλίμα ασφυκτικής πίεσης και τρόμου επάνω στους δασκάλους, οι οποίοι πιέζονται και οι ίδιοι για επιδόσεις, πίεση την οποία με τη σειρά τους μεταβιβάζουν επάνω στα παιδιά. Παντού επιδόσεις. Κι από μισθό; Άστα. Τι περιθώριο για να δώσουν και να πάρουν χαρά έχουν; Κάποιοι μάλιστα απασφαλίζουν: φωνάζουν, τιμωρούν, προσβάλλουν, αδιαφορούν. Να πώς βιώνουν και την κρίση και τις «μεταρρυθμίσεις» τα παιδιά.

Χρειάζεται να πω άλλη μια φορά για την αξία της παιδικότητας; Δεν νομίζω, τα ξέρουμε όλοι. Γιατί όμως τα αγνοούμε; Ας συναισθανθούμε απλώς τα μικρά παιδιά που από τα έξι τους χρόνια, και συχνά και πιο νωρίς, είναι αναγκασμένα να αρνηθούν, όχι απλώς την παιδική τους ηλικία, αλλά τελικά και το ίδιο το νόημα της ζωής.

Σήμερα, 28/5/2014, πρώτη ημέρα των Πανελλαδικών Εξετάσεων ένα αγόρι 17 χρονών έριξε τη ζωή του στο κενό λίγο πριν μπει στο εξεταστήριο.
Πηγή