Ανησυχία για νέα ηφαιστειακή στάχτη

Από το περασμένο Σάββατο η γη σείεται περιμετρικά ενός από τα μεγαλύτερα ηφαίστεια της Ισλανδίας. Η στάχτη από ενδεχόμενη έκρηξη μπορεί να παραλύσει εκ νέου

τις ευρωπαϊκές αερομεταφορές. 

Το Μπαρνταμπούνγκα βρίσκεται στην κεντρική Ισλανδία. Το δεύτερο σε ύψος βουνό της χώρας ξεπερνά τα 2.000 μέτρα. Η επιφάνειά του καλύπτεται πλήρως από τον παγετώνα Βατναγιοκούλ ενώ το ίδιο ανήκει στο μεγαλύτερο ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Ισλανδίας με μήκος που φτάνει τα 190 χλμ.

Η ισλανδική μετεωρολογική υπηρεσία, που είναι επιφορτισμένη με την επίβλεψη των ηφαιστείων, έχει καταγράψει από τις 16 Αυγούστου περισσότερες από 2.500 σεισμικές δονήσεις γύρω από το Μπαρνταμπούνγκα, σε βάθος 5-10 χλμ. Οι σεισμοί αποτελούν προειδοποιητικό καμπανάκι για ενδεχόμενη ηφαιστειακή έκρηξη. Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα πόσο πιθανή είναι η έκρηξη του ισλανδικού ηφαιστείου. Ηφαιστειολόγοι από το Κέντρο Γεωλογικών Ερευνών στο Πότσνταμ της Γερμανίας επισημαίνουν ότι, βάσει στατιστικών στοιχείων, οι κινήσεις του μάγματος στο εσωτερικό της γης συνοδεύονται από ηφαιστειακή έκρηξη σε λιγότερο από το 10% των περιπτώσεων.

Οι επιστήμονες συνιστούν ψυχραιμία

H ηφαιστειακή στάχτη είχε παραλύσει το 2010
τις ευρωπαϊκές αερομεταφορές

Η τελευταία έκρηξη του Μπαρνταμπούνγκα σημειώθηκε το 1996. Η πιο βίαιη έκρηξή του είχε σημειωθεί πριν από 500 χρόνια, με τους επιστήμονες να κάνουν λόγο για την σφοδρότερη ηφαιστειακή έκρηξη των τελευταίων 10.000 ετών! Το 2010 είχε «πρωταγωνιστήσει» όμως ένα άλλο ηφαίστειο της Ισλανδίας. Το Εϊφαλαγιοκούλ είχε εκραγεί τότε, προκαλώντας χάος στις ευρωπαϊκές αερομεταφορές, με μαζικές ματαιώσεις πτήσεων εξαιτίας της ηφαιστειακής στάχτης που εξαπλώθηκε στην ατμόσφαιρα. Τα δύο ηφαίστεια παρουσιάζουν πολλές ομοιότητες: και τα δύο εμφανίζουν παρόμοια τεκτονική δραστηριότητα στο υπέδαφός τους, είναι αμφότερα καλυμμένα με πάγο και παρουσιάζουν γεωλογικές ομοιότητες. Πάντως, το Μπαρνταμπούνγκα είναι πολύ μεγαλύτερο από το Εϊφαλαγιοκούλ και η έκρηξή του θα απελευθέρωνε πολύ περισσότερο μάγμα.

Ο αέρας μπορεί να μεταφέρει την ηφαιστειακή στάχτη μέχρι την ηπειρωτική Ευρώπη. Τα αεροσκάφη δεν μπορούν να πετάξουν μέσα από το «σύννεφο» στάχτης, καθώς τα σωματίδια μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στους κινητήρες.

Πέρα από την ταλαιπωρία χιλιάδων επιβατών, η ηφαιστειακή έκρηξη του 2010 είχε και σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Η βιομηχανία αερομεταφορών εκτιμά ότι υπέστη απώλειες που ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Οικονομική ζημιά υπέστη όμως και η Ισλανδία. Βαρύτερο ήταν το πλήγμα για τους αγρότες που διατηρούσαν καλλιέργειες γύρω από το ηφαίστειο που εξερράγη.

Σε κάθε περίπτωση οι ηφαιστειολόγοι του Πότσνταμ υπογραμμίζουν ότι οι ισλανδικές Αρχές διατηρούν το Μπαρνταμπούνγκ υπό πλήρη επίβλεψη και έχουν λάβει τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα. Κατά τη γνώμη τους δεν υπάρχει λόγος πανικού. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι πολύ πιθανό να μην επιβεβαιωθούν οι φόβοι.

Brigitte Osterath / Άρης Καλτιριμτζής

Πηγή: www.dw.de