Τρίτη 28 Ιουνίου 2016

17 εκατομμύρια ”ρατσιστές, βλάκες και γέροι”

του Νίκου Μπιζά

Δεν γνωρίζω ούτε έναν άνθρωπο που να ψήφισε υπέρ της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ίσως να συμβαίνει κάτι τέτοιο επειδή είμαι Ευρωπαίος πολίτης, όπως και οι περισσότεροι φίλοι μου.

Παίζει ρόλο φαντάζομαι και το γεγονός ότι αυτό τον καιρό κατοικώ στη Σκωτία, η οποία στο δημοψήφισμα αυτό ψήφισε συντριπτικά υπέρ της παραμονής στη ΕΕ [1]. Ίσως σε τελική ανάλυση και να μην έχω τόσο μεγάλο κύκλο όσο νομίζω.

Όποιος και να είναι ο λόγος, ο κοινωνικός μου κύκλος φαίνεται να βρίσκεται σχεδόν ολόκληρος στο ελαφρώς μικρότερο ήμισυ της χώρας που ψήφισε Bremain.

Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν μπορώ να καταλάβω ποιοι άνθρωποι ψήφισαν Μπρέξιτ. Από προχτές το πρωί τα μέσα ενημέρωσης έχουν γεμίσει αναλύσεις. Η τρίτη ηλικία της Αγγλίας ψήφισε σχεδόν σύσσωμη Μπρέξιτ - το ίδιο και οι λιγότερο μορφωμένοι Βρετανοί [2]. Μπρέξιτ ψήφισαν οι ανήσυχοι Άγγλοι που θέλουν πιο “τακτοποιημένη” μετανάστευση και οι έμποροι της χώρας που νιώθουν ότι οι κανονισμοί της ΕΕ δεν τους αφήνουν να κάνουν μπίζνες εκτός Ευρώπης με τους όρους που θέλουν [3]. Μπρέξιτ ψήφισε και ο Ρομπ από το Στόουκ, ένα παιδί πιό νέο από εμένα που δεν ξέρει πόσα ακριβώς λεφτά δίνει η χώρα του στην ΕΕ, αλλά φαντάζεται ότι είναι πολλά.

Είχα συναναστραφεί με πολλούς τέτοιους ανθρώπους όταν έμενα Αγγλία. Δεν έκανα φιλίες με κανέναν όμως, και δεν έχω ιδέα πως να νιώθουν από το πρωί της Παρασκευής. Ξέρω μόνο πως νιώθουν οι άνθρωποι που είτε ψήφισαν είτε στήριξαν ενεργά το Bremain, οι ηττημένοι.

Οι ηττημένοι νιώθουν σύγχυση, στενοχώρια και οργή. Πολλοί από αυτούς έγραψαν “ντρέπομαι που είμαι Βρετανός”. Και το βασικότερο - δεν μπορούν να δεχτούν την ήττα. Από χτες έχει ξεκινήσει διαδικτυακό ψήφισμα στο site της Βρετανικής κυβέρνησης που έχει μαζέψει μέχρι στιγμής πάνω από 2 εκατομμύρια υπογραφές [4] και ουσιαστικά ζητάει επαναληπτική ψηφοφορία γιατί στην συγκεκριμένη δεν ψήφισε αρκετός κόσμος. 150 χιλιάδες υπογραφές στο change.org ζητάνε αυτονόμηση του Λονδίνου. Δεν πρόκειται για φάση “Oμόσπονδη, ευρωπαϊκή, φιλελεύθερη, μεταρρυθμιστική Ελλάδα” γραμμένη σε κάποιο φέισμπουκ - η Independent της 25ης Ιουνίου υπενθυμίζει στους Λονδρέζους ότι αφού ξυπνήσανε “σε ένα διαφορετικό Ηνωμένο Βασίλειο” και “δεν ψήφισαν κάτι τέτοιο” οφείλουν να αντιδράσουν αναλόγως” [5].

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Μπρέξιτ στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο σε μια ακροδεξιά ξενοφοβική βάση, η οποία είναι λογικό να ανησυχεί τους πιο αριστερούς και φιλο-ευρωπαϊστές Βρετανούς [6]. Εξίσου αναμφίβολο είναι και το ότι για πολύ κόσμο στη Βρετανία, η προοπτική εξόδου από την ΕΕ μπορεί να έχει πολύ πραγματικές επιπτώσεις. Όπως έγραψα και τις παραμονές του [7], το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου ήταν γεγονός υπαρξιακής σημασίας για ένα τεράστιο αριθμό ανθρώπων, και τέτοιες αντιδράσεις είναι λογικές. Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη Βρετανία -ειδικά στο στρατόπεδο του Bremain- είναι ένας ανεπίτρεπτος μηδενισμός και ένα κάψιμο κάθε γέφυρας με την “άλλη πλευρά”.

Η πλευρά του Μπρέξιτ, ο Ρομπ από το Στόουκ και οι μεσήλικες έμποροι από το Σάουθ Χόλαντ -που ψήφισε έξοδο από την ΕΕ σε ποσοστό σχεδόν 74% [8]- δεν είναι μια ομοιόμορφη βλακώδης μάζα. Σίγουρα αρκετοί από αυτούς ψηφίζουν Φάρατζ και πολλοί δεν γουστάρουν τους “ξένους”. Σίγουρα επίσης μια μεγάλη μερίδα κόσμου ψήφισαν υπέρ μιας εκστρατείας ξενοφοβικής στη βάση της, και ασφαλώς ο καθένας είχε το δικό του λόγο για να ψηφίσει έξοδο από την ΕΕ. Και δεν ήταν ένας και δύο – μιλάμε για πάνω από 17 εκατομμύρια ανθρώπους, οι οποίοι ενδεχομένως και να αντιπροσωπεύουν περισσότερους που δεν μπήκαν στον κόπο να ψηφίσουν.

Κι όμως - από την ώρα που ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ένα μεγάλο μέρος των υπέρμαχων του Bremain τσουβαλιάζει αυτά τα 17 εκατομμύρια ψηφοφόρους που επέλεξαν έξοδο σε “ηλίθιους”, “ρατσιστές” και “γέρους”, δηλώνει ανοιχτά ότι δεν επιθυμεί να συνυπάρξει μαζί τους μέσα από πρωτοβουλίες τύπου “Ανεξάρτητο Λονδίνο” (εξαιρούνται περιπτώσεις όπως η Σκωτία για τις οποίες θα γράψω σε μελλοντικό άρθρο) και αρνείται να αναγνωρίσει τις ψήφους τους ζητώντας επαναληπτικές εκλογές.

Αντί να προσπαθήσουν να βρουν κοινές γέφυρες επικοινωνίας με ανθρώπους που, όπως και οι ίδιοι, έχουν αγωνία για το μέλλον τους και αβεβαιότητα για την πραγματική συνεισφορά της ΕΕ στην καθημερινή τους ζωή, αγνοούν επιδεικτικά την ψήφο τους και εδώ και 2 μέρες σχεδόν ψάχνουν τρόπους να την ακυρώσουν.

Ο Ρομπ από το Στόουκ είναι σίγουρος ότι η χώρα του δίνει παραπάνω από όσα παίρνει αλλά δεν ξέρει ακριβώς τι συμβαίνει. Ποιος ευθύνεται για το γεγονός ότι ο Ρομπ δεν γνωρίζει το τι συμβαίνει στα αλήθεια; Αν τα οφέλη της παραμονής στην ΕΕ είναι τόσο προφανή, γιατί τα αγνοεί το 74% των κατοίκων του Σάουθ Χόλαντ; Γιατί τα αγνόησαν 17 εκατομμύρια ψηφοφόροι; Είναι όλοι ακροδεξιοί; Ψηφίζουν όλοι UKIP; Γιατί δεν επιθυμούν να είναι μέλη της ΕΕ; Τι σημαίνει για την πραγματικότητά τους η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών;

Τα παραπάνω ερωτήματα είναι ουσιώδη για να καταλάβουμε το τι συνέβη στις 23 του Ιούνη. Για να βρούμε απαντήσεις, ωστόσο, πρέπει να ανοίξουμε διαύλους επικοινωνίας με την “άλλη πλευρά” -με τους ”ρατσιστές, με τους ηλίθιους και με τους γέρους”- την ψήφο των οποίων έχει καπελώσει κατά κύριο λόγο ο Βρετανικός συντηρητισμός και η ακροδεξιά με “δική μας” εν μέρει ευθύνη.

Το αίτημα για επανάληψη του δημοψηφίσματος είναι ένα άριστο παράδειγμα του πως διευκολύνεται το καπέλωμα αυτό. Όταν η αντίπαλη πλευρά απορρίπτει την ψήφο σου ως τυπικά άκυρη και ουσιαστικά πλανεμένη, αφενός δημιουργεί ένα κλίμα αντιπαλότητας που αποθαρρύνει το διάλογο και αφετέρου σε σπρώχνει σε ευήκοα ώτα, από τα οποία η ακροδεξιά έχει αρκετά.

Όταν αρθρογράφοι όπως o Φίλιπ Στίβενς ζητάνε μέσα από τους Financial Times“απελευθέρωση” του Λονδίνου από τη “Μικρή Αγγλία” που το κρατάει πίσω και δεν το αφήνει να συνεργαστεί με την Ευρώπη και τον κόσμο, σπρώχνουν σύσσωμη τη Μικρή Αγγλία στη μεγάλη αγκαλιά της αντι-ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς [9].

Όταν η Βρετανία του Μπρέξιτ χαρακτηρίζεται ”Βρετανία του Φάρατζ”, του δίνει ψήφους που δεν έχει.

Και όταν η πρόσφατη έξαρση ρατσιστικών επιθέσεων [10] αποδίδεται ελαφρά τη καρδία στο Μπρέξιτ, δημιουργεί ένα ακόμα πιο απροσπέλαστο κενό μεταξύ μεγάλων τμημάτων της χώρας με κριτήριο μια και μόνο ψήφο. Οι άνθρωποι αυτοί που βάζουν καρτελάκια στις θυρίδες των Πολωνών της Βρετανίας και τους τραμπουκίζουν ήταν πάντα εδώ, και ήταν πάντα ρατσιστές. Δεν μεταλλάχθηκαν με το που ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα. Και δεν αντιπροσωπεύουν όλους όσους ψήφισαν το ίδιο με αυτούς.

Για τους ανθρώπους που ψήφισαν έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η ΕΕ είναι πολλά πράγματα, και κανένα από αυτά δεν είναι προφανώς θετικό. Από ότι δείχνουν οι κάλπες, οι άνθρωποι αυτοί είναι η πλειοψηφία. Είναι δυνατόν να έχουν όλοι λάθος σκεπτικό; Αν ο αριστερός προοδευτικός και “φιλο-ευρωπαϊκός” κόσμος της Βρετανίας πιστεύει ότι η μόνη λύση είναι να τους αγνοήσει και να τους φιμώσει, ούτε προοδευτικός είναι, αλλά ούτε και χτίζει τη χώρα και την ΕΕ που ισχυρίζεται ότι ονειρεύεται.
Νόστιμον ήμαρ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου