εδώ στο νότο: Εκπαίδευση δύο ταχυτήτων… Οικονομία ή άνθρωπος;

Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2016

Εκπαίδευση δύο ταχυτήτων… Οικονομία ή άνθρωπος;

του Φώτη Φείδα *

Διανύουμε την εποχή που η παγκοσμιοποίηση έχει δώσει ένα νέο νόημα στην πραγματικότητα της κοινωνίας.

Από τη μία κατάργηση των αποστάσεων, πτώση των συνόρων, διάχυση

της πληροφορίας υπό το πρίσμα της κοινής μοίρας των ανθρώπων. Οι κοινωνίες έχουν αποκτήσει οικουμενική διάσταση και έχει δημιουργηθεί μία ενιαία παγκόσμια αγορά.

Από την άλλη διαιώνιση της εκμετάλλευσης, επέκταση της κοινωνικής ανισότητας, αγοραιοποίηση της κοινωνίας, εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης. Οπότε παρατηρείται μια αποδόμηση των παραδοσιακών δομών της κοινωνίας και δημιουργία μιας νέας πολυσχιδούς μορφής.

Η εκπαίδευση βρίσκεται στον πυρήνα της σχέσης εξουσίας κοινωνίας-οικονομίας. Ο ρόλος της είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Για αυτό το λόγο παρατηρούνται αλλαγές στο περιεχόμενο και τα χαρακτηριστικά της. Από τα εξατομικευμένα, στα πολλαπλά. Πολλές γλώσσες, πολλά πτυχία, πολλές ικανότητες. Όλα αυτά για να δώσει έμφαση στη μάθηση. Κάτι που σημαίνει ότι ο παγκόσμιος πολίτης θα διαθέτει όλες εκείνες τις δεξιότητες που του επιτρέπουν την ένταξη του στην σύγχρονη αγορά εργασίας και να μπορεί να προσαρμόζεται στο πλαίσιο της οικονομίας της αγοράς. Οπότε η εκπαίδευση οδηγείται σε κατακερματισμό και περνά σε καθεστώς ελέγχου.

Με αυτές τις συνθήκες διαμορφώνεται μια εκπαίδευση που μετριέται. Όροι όπως μάνατζμεντ, δείκτες, κριτήρια, αξιολόγηση έχουν κάνει την εμφάνισή τους και διαπιστώνεται μια ποσοτικοποίηση της. Η χρήση των τεχνολογιών δίνει ένα άυλο χαρακτήρα στην εκπαιδευτική διαδικασία αφού ο χρόνος και ο τόπος αποσυμπιέζονται. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού αποκτά μια πιο ολιστική μορφή, η οποία όμως καθορίζεται από το οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό πεδίο.

Όλα αυτά οδηγούν σε μια γνώση μετρήσιμη που ελέγχεται και κυβερνάται από τους αριθμούς, οι οποίοι νομιμοποιούν και αναπαράγουν πολιτικές.

Σε μια κοινωνία που βρίσκεται σε κρίση και όπως φαίνεται η ιστορία της δεν γράφεται πια από τον άνθρωπο αλλά από δίκτυα πληροφορίας.
Σε μια κοινωνία που ζουν τα είδωλά μας και όχι οι ίδιοι μας οι εαυτοί.
Σε μια κοινωνία που γίνεται χειραφέτηση από συστήματα εξουσίας.

Ποιος έχει το πρώτο λόγο η οικονομία ή ο άνθρωπος;

Υ.Γ. Σε μια κοινωνία που αναζητά την ευημερία της... Η εκπαίδευση θα είναι ο ρυθμιστής και ο παραγωγός νέων αξιών.... Το κύτταρο της κοινωνίας που θα δημιουργεί ελεύθερα υποκείμενα με σεβασμό στην ιστορία και το μέλλον τους...