Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2016

Το τεστ του τηλεορασάκια


Δυνατό και αξεπέραστο μέσο αυτή η τηλεόραση. Λαμπερή, πανούργα, πλανεύτρα και διπρόσωπη συνάμα.

Ικανή να σε ξεκάνει ψυχικά, νοητικά ή να σε ταξιδέψει μαγικά.
Να σου κουρντίσει το μυαλό ή να το ξεμοντάρει, να το καπακώσει.
Να σου ανοίξει την πόρτα της γνώσης ή να σε φυλακίσει στην άγνοια.
Να σε μπάσει στον παράδεισο της τέχνης ή να σε εξωκείλει στην κόλαση των ταπεινών ενστίκτων.
Να σ’ εκπαιδέψει να κρίνεις και να αμφισβητείς ή να τεντώνεσαι τεμπέλικα στη χαζοχαρούμενη ανεμελιά.


Και μη ξεχνάς, κάποιοι τη λένε και χαζοκούτι, αν της δώσεις παραπάνω σημασία.

Τα σκέφτεσαι άραγε όλα αυτά, πριν πατήσεις το δάχτυλο πάνω στο τηλεκοντρόλ;
Ιδού λοιπόν, εδώ σε θέλω, ξεκίνα να τεσταριστείς.

Αλήθεια, θ’ άνοιγες εύκολα την πόρτα σου σ’ ένα απρόσκλητο επισκέπτη, χωρίς να τον ξεψαχνίσεις;
Αν όχι, πως θρονιάζεις στο σπίτι σου κάποιους χωρίς να πολυνοιάζεσαι πούθε κρατά η σκούφια τους και πόσο αθώα σε πλευρίζουν;

Είναι πάντα καταλληλότεροι οι πλούσιοι και βολεμένοι να μιλούν για τα βάσανα των φτωχών;
Είναι λογικό να αποφασίζουν ελάχιστοι τι θα δεις και τι θ’ ακούσεις;
Καθορίζει το γούστο σου το τηλεοπτικό πρόγραμμα ή μήπως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο;
Σου αφήνει χώρο να σκεφτείς η καταιγιστική εναλλαγή της εικόνας;
Αναρωτιέσαι μήπως ο εικονικός σου σύντροφος σε αποξενώνει, στερώντας σου την εμπειρία και χαρά της πραγματικής ζωής;
Σου φτάνει μόνο να ξεσκάς και να σκοτώνεις την ώρα σου;
Εμπιστεύεσαι να κουμαντάρουν άλλοι τις αγωνίες, τα όνειρα και τα συναισθήματα σου;

Μήπως σε χειραγωγούν και συ ο αφελής παριστάνεις τον ανεπηρέαστο;
Συλλογιέσαι πως γύρω απ’ τη μέτρηση της τηλεθέασης στήνεται χορός εκατομμυρίων της διαφήμισης, με ότι σημαίνει αυτό;

Μυρίζεσαι πως τα πολλά κανάλια δεν σημαίνουν πάντα διαφορετικές επιλογές και αισθητικές, πως κάποιες φορές καταλήγουν στην ίδια πληκτική μονοτονία, στην ανακύκλωση ίδιων προσώπων και απόψεων;

Έχεις τα κότσια να κλείνεις την τηλεόραση ή κατάντησες πρεζάκιας της;

Αλλάζεις κανάλι ή έγινες δούλος της συνήθειας;
Μήπως απ’ τον καναπέ σου μπουκώνεις με δόξα και χρήμα ανθρώπους που δεν το αξίζουν;
Τσακώνεις ποτέ τον εαυτό σου να παραμυθιάζεται με ψεύτικα είδωλα και ψευτοπαραδείσους;

Μήπως εξιτάρεσαι με την υπερβολή, την ίντριγκα, την κακογουστιά, τη γκλαμουριά, τα φανταστικά σενάρια και τις θεωρίες συνωμοσίας;
Σκέφτεσαι πως μπορεί κάποιοι να σε κοιμίζουν με χρυσόσκονη και κομφετί ή να σε τσιτώνουν για να ξεστρατίζει το μυαλό;
Ανέχεσαι κάποιοι να σου πουλάνε πόνο, φόβο, αίμα και σπέρμα και συ τα χρυσοπληρώνεις στις τιμές των προϊόντων; Προσπαθείς να ξεχωρίσεις το γεγονός απ’ την προπαγάνδα, την είδηση από το σχολιασμό της;
Τσεκάρεις ποτέ μια είδηση από περισσότερες πηγές;
Μήπως μασουλάς μηχανικά την «ενημέρωση» σαν τα γαριδάκια, βλέποντας το ματς;
Είναι η ενημέρωση εμπορική πραμάτεια για να υποτάσσεται στους νόμους της ρεκλάμας και του εντυπωσιασμού;

Ποιοι και πως διαλέγουν ποια και πόσα γεγονότα θα εγκαταστήσουν στον εγκέφαλο σου;

Σκέφτεσαι ποτέ πως τα πολλά ανοιχτά παράθυρα της οθόνης, οι πολλοί καλεσμένοι των πάνελς σε αποδιοργανώνουν και σε αποσυντονίζουν, πως μετατρέπουν το λόγο σε σύνθημα και πυροτέχνημα; Μήπως το πέταγμα απ’ το ένα θέμα στο άλλο είναι ο καλύτερος τρόπος να μην καταλαβαίνεις τίποτα;

Γιατί άραγε συχνά καταπιάνονται με τις ασχήμιες του κόσμου και των ανθρώπων και τσιγκουνεύονται με τις ομορφιές και τα θετικά πρότυπα ζωής;

Πόσο σε γεμίζει ένα δελτίο ειδήσεων που σου κόβει τα ύπατα και σου μαυρίζει τη ψυχή;

Μπορείς για πολύ ν’ αντέξεις κάποιοι να σε τρομπάρουν με πανικό, οργή, καχυποψία, άρνηση, καταστροφολογία και κατάθλιψη, χωρίς σταλιά ελπίδας και αισιοδοξίας;

Σου περνά η ιδέα πως μια είδηση μπορεί να μαγειρεύεται, να εξαφανίζεται, να παραποιείται, να φουσκώνεται, να καταχωνιάζεται, να σκεπάζεται με τη σκόνη κακόβουλων σχολίων;

Μήπως παρκάρει το μυαλό σου στους τίτλους για να μη στροφάρει με τα επιχειρήματα;

Ποιος είναι ο ρόλος του δημοσιογράφου, να στριμώχνει τον πολιτικό κάθε χρώματος ή να του δίνει φιλικές πασούλες;
Πως γίνεται οι εργαζόμενοι και οι κοινωνικές ομάδες να αγιοποιούνται ή να δαιμονοποιούνται , ανάλογα ποια κυβέρνηση έχουν απέναντι;

Ποια δεοντολογία επιτρέπει να χαϊδεύεται μια κυβέρνηση και να δέρνεται αλύπητα μια άλλη;

Τι συμπέρασμα να βγάλεις όταν πχ τα μνημόνια άλλοτε είναι αναπόφευκτα και αναγκαία και άλλοτε ανεπιθύμητα και καταστροφικά, άλλοτε τα επιβάλλουν οι δανειστές κι άλλοτε η κυβέρνηση, άλλοτε φταίει αφηρημένα η πολιτεία και το κράτος κι άλλοτε το κόμμα που κυβερνά;

Γιατί συχνά μαγεύεσαι με συζητητές φασιαριόζους, γραφικούς και ατακαδόρους ενώ βρίσκεις άνοστους και βαρετούς τους ευγενικούς, μετρημένους και σοβαρούς;

Σου θυμίζουν κάποια ενημερωτικά πάνελς κακοστημένο θίασο με ρολίστες τον προστάτη των συνταξιούχων, τον μαϊντανό συμφερόντων, τον τεχνοκράτη καθηγητή, τον καβγατζή πολιτικό, τον φανταχτερό καλλιτέχνη, τον σοβαροφανή συντονιστή;
Εμπιστεύεσαι ειδήσεις με γκραγκινιολική μουσική και πιασάρικες εικόνες, ν’ ανεβαίνει η αδρεναλίνη και να γουρλώνουν τα μάτια;

Αμφίβολο, φίλε τηλεορασάκια, ή μάλλον βέβαιο πως δεν σκοτίζεσαι με τέτοια «περίπλοκα» ερωτήματα. Ψιλά γράμματα για σένα τα τι, τα αν, τα πως και τα γιατί. Έμαθες, δυστυχώς, να καταβροχθίζεις αμάσητο σανό , τυλιγμένο συχνά σε πολύχρωμο σελοφάν. Και κάνεις μπαμ, βρε αδερφέ, από μακριά, αδύνατο να καμουφλάρεις την αφέλεια ή τη βλακεία σου. Κυκλοφορείς παντού, στους καφενέδες, στις πλατείες, στις φιλικές μαζώξεις, παπαγαλίζοντας αυτό που είδες και άκουσες στην σαγηνεύτρα σου τι-βι.

Με τα ίδια επιχειρήματα, την ίδια ιεράρχηση, την ίδια φρασεολογία. Με τη σιγουριά και την απολυτότητα του ημιμαθούς. Ένα ατέλειωτο copy-paste, σαν να μη μεσολαβεί ο εγκέφαλος μεταξύ πομπού και δέκτη. Αγαπημένο σου σπορ η κλειδαρότρυπα, το κους κους, η αχόρταγη περιέργεια, το ξεκατίνιασμα, το σιχτίρισμα των πάντων, τα κλισέ και τα τσιτάτα, το φιλτράρισμα της πολιτικής μέσα απ’ το προσωπικό σου συμφέρον. Που να χωρέσει με τέτοια ρηχότητα η κρίση, η ανάλυση, η σύνθεση, η σφαιρικότητα, ο ορθολογισμός, η αίσθηση του γενικού καλού; Πως έτσι να βουτήξεις στον πυρήνα της αλήθειας;

Θλιβερή και ολέθρια τελικά αυτή σου η εξάρτηση. Όσο γρηγορότερα το καταλάβεις, τόσο το καλύτερο για σένα, για την κοινωνία, για τη χώρα σου. Άντε προχώρα, ανέβα επίπεδο. Γίνε απαιτητικός, εκλεκτικός, ποιοτικός, ερευνητικός, καχύποπτος, αμφισβητίας. Γύρισε την πλάτη στη φτήνια, όπου τη συναντάς. Απάντησε στη γλώσσα που καταλαβαίνει ο εμποράκος. Σε τιμώ αν με σέβεσαι. Σε προτιμώ αν μου προσφέρεις ποιότητα. Σε τιμωρώ αν παίζεις με τον πόνο μου ή δεν μ’ αφήνεις να σκεφτώ.

Και προς θεού, μη με παρεξηγήσεις. Δεν είναι τα λόγια τούτα ένας υπερφίαλος διδακτισμός, μα ο αντίλογος, το καμπανάκι στον τηλεορασάκια που όλοι κρύβουμε μέσα μας.

Υ.Γ.: Αν ζητάς παρηγοριά στο χάος και την ανωνυμία των social media, πρόσεξε, οι παγίδες είναι περισσότερες και η σκατοψυχιά χύνει δηλητήριο.


tvxs.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου