Υπήρξαν, υπάρχουν και αντιμετωπίζονται από τους δήμους, καθημερινά, περιστατικά πολιτών που έχασαν το δικαίωμα στην εργασία, μονογονεϊκών οικογενειών χωρίς επιδόματα ή οικονομικοκοινωνική υποστήριξη, εξαθλιωμένων μεταναστών ή προσφύγων, μοναχικών ηλικιωμένων και ανήμπορων ατόμων, ανδρών και γυναικών σε εξάρτηση ή ΑμεΑ χωρίς επιδόματα και χωρίς φροντιστές, κακοποιημένων γυναικών με παιδιά…
Δεν ισχυρίζεται κανείς πως παρόμοιες καταστάσεις δεν υπήρχαν και στο παρελθόν, όμως, όσο η οικονομική κρίση εντείνεται και βαθαίνει, αυτά τα περιστατικά αυξάνονται δραματικά.
Και ενώ τα χρόνια προ κρίσης οι ΟΤΑ απέκτησαν -από ευρωπαϊκές κυρίως χρηματοδοτήσεις- κάποιες σχετικά διευρυμένες αρμοδιότητες σε θέματα κοινωνικής πολιτικής αναπτύσσοντας ένα πλέγμα κοινωνικών υπηρεσιών όπως ΚΑΠΗ και παιδικούς σταθμούς, σήμερα παρατηρούμε δήμους σε όλη την επικράτεια να αποτελούν ουσιαστικά τους κύριους εκφραστές του κοινωνικού κράτους.
Στην πόλη του Αγίου Δημητρίου, που η ανθρωπογεωγραφία της αποτελείται ως επί το πλείστον από λαϊκά στρώματα, βιοτεχνών και εργατών που σφυροκοπήθηκαν άγρια από την κρίση, τα αντανακλαστικά του δήμου ήταν άμεσα. Γι’ αυτό και αξιοποιήθηκαν πολύ γρήγορα όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία, καθώς με τη μείωση της χρηματοδότησης των ΟΤΑ από το κράτος (έως και 60%) δεν θα υπήρχε ούτε η δυνατότητα συνέχισης των υπαρχόντων κοινωνικών δομών, πόσο μάλλον η δημιουργία νέων.
Για την αντιμετώπιση του έντονου και πολυπαραγοντικού χαρακτήρα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού που απορρέει από αυτήν οι ΟΤΑ, ως φορείς έκφρασης του κοινωνικού κράτους, οφείλουν να ασκούν αντίστοιχες πολιτικές κοινωνικής ένταξης και ενεργοποίησης. Οι πολιτικές αυτές ενσωματώνουν ένα ανάλογο πλέγμα πολυδιάστατων δράσεων και παρεμβάσεων που απευθύνονται στις επωφελούμενες ομάδες του πληθυσμού που απειλούνται ή αντιμετωπίζουν το φάσμα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Με τις δράσεις αυτές καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια από ειδικούς της ψυχοκοινωνικής υγείας προκειμένου να εμπλέκουν τους ωφελούμενους στις ανάγκες της πόλης, να αξιοποιούνται οι δεξιότητές τους και ο διαθέσιμος χρόνος τους προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, να τους ενεργοποιούν και να τους παρακινούν να προσφέρουν οι ίδιοι με τη σειρά τους σε άλλους που μπορεί να έχουν ανάγκη.
Οι πρόσφατα εγκεκριμένες κοινωνικές δομές για τον Δήμο Αγίου Δημητρίου, Κοινωνικό Συσσίτιο, Κοινωνικό Παντοπωλείο, Κοινωνικό Φαρμακείο και Κέντρο Κοινότητας, που θα αποτελέσουν και το διάδοχο τριετές σχήμα των κοινωνικών δομών της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου του ΕΣΠΑ, φιλοδοξούν να παρέχουν στα ωφελούμενα άτομα ταυτόχρονα και τη δυνατότητα να ανακάμψουν και να επανενταχθούν ως ισότιμα μέλη στην κοινωνικοοικονομική ζωή της πόλης.
Και αυτό γιατί οι παροχές σε είδος ή χρήμα είναι βεβαίως ζωτικής σημασίας, αλλά κρύβουν «παγίδα φτώχειας» αν δεν συνδυαστούν με υπηρεσίες ενεργοποίησης. Υπηρεσίες που θα πάψουν να θεωρούνται «φιλανθρωπία» από την πλευρά των δήμων, οι οποίες θα είναι ικανές να προσφέρουν στους ωφελούμενους όλα τα απαραίτητα εφόδια ώστε να μπορέσουν να «σταθούν στα πόδια τους» και να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες και στα προβλήματα του περιβάλλοντός τους.
Εξάλλου οι συγκεκριμένες πολιτικές εναρμονίζονται απόλυτα με τον στόχο της κοινωνικής συνοχής, ο οποίος τα τελευταία χρόνια αποτελεί και κεντρική στρατηγική κατεύθυνση της Ε.Ε. για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Ταυτόχρονα, όμως, και σε δεύτερο επίπεδο, η άσκηση της κοινωνικής πολιτικής δεν έχει ως μοναδικό αποδέκτη τους ωφελούμενους.
Κάθε δήμος οφείλει να εμπλέκει, να ενεργοποιεί και να ζητά τη συμμετοχή όλων των πολιτών, της εκπαιδευτικής κοινότητας, της επιχειρηματικής κοινότητας, των νέων, των κοινωνικών φορέων, των συλλόγων και των σωματείων, σε εθελοντικές δράσεις προσφοράς ειδών ή υπηρεσιών.
Γιατί, όπως τελικά έχει αποδειχθεί έπειτα από επτά χρόνια κρίσης, ο εθελοντισμός δυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και προάγει τη συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή.
Η έννοια του εθελοντισμού συνδέεται μεν με την ανιδιοτελή προσφορά και μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους και μεθοδολογίες, αλλά πρωτίστως συνιστά στάση ζωής και δρα θετικά τόσο στον εθελοντή όσο και στον αποδέκτη της προσφοράς.
* η Μαρία Ανδρούτσου είναι δήμαρχος Αγίου Δημητρίου Αττικής
free-sunday.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου