Νεοφιλελεύθεροι και ακροδεξιοί: Και έσονται εις σάρκα μίαν;

γράφει ο Νίκος Χατζηγιαννάκης

Είναι γνωστό ότι σε περιόδους οικονομικής ανέχειας και όξυνσης κοινωνικών αντιθέσεων παγώνουν τα ωραία χαμόγελα, σταματούν τα εύγευστα αφηγήματα και πέφτουν οι μάσκες, αποκαλύπτοντας το πραγματικό πρόσωπο των ανθρώπων.

Έτσι λοιπόν και στην Ελλάδα της κρίσης και όχι μόνο, εμφανίστηκαν χωρίς μακιγιάζ δυο μεγάλες κατηγορίες ανθρώπων οι ακραιφνείς νεοφιλελεύθεροι και οι ακροδεξιοί. Δυο ομάδες διαφορετικής κοινωνικής στρωμάτωσης και ιδεολογίας, οι οποίες ωστόσο συγκλίνουν επικίνδυνα σε βαθμό που ενίοτε δύσκολα διακρίνονται.

Και για μεν τους ακροδεξιούς, τα χαρακτηριστικά τους είναι διαχρονικά καταγεγραμμένα. Καλλιέργεια αβυσσαλέου μίσους, πατριδοκαπηλεία, ρατσισμός, μισογυνισμός, μηδενική ανεκτικότητα στο διαφορετικό, ισλαμοφοβία, μεταφυσικές θεωρίες, παγανισμός, εκμετάλλευση θρησκευτικού συναισθήματος, απανθρωπισμός, αντιαριστερό μένος, αντίληψη στρατιωτικοποίησης κοινωνίας κλπ.

Τι συμβαίνει όμως με τους νεοφιλελεύθερους, τους ευυπόληπτους αυτούς με τα ατσαλάκωτα κουστούμια που κυριαρχούν στο δημόσιο λόγο;

Ενώ λοιπόν εμφανίζονται θιασώτες της ανοιχτής και πολυπολιτισμικής κοινωνίας, διαπνέονται από έναν ιδιότυπο, υπολανθάνοντα και «εκλεπτυσμένο» κοινωνικό ρατσισμό, εξ ίσου αποκρουστικό.

Κατ’ αυτούς οι φτωχοί και ανήμποροι θεωρούνται παρίες, loosers, τεμπέληδες, βολεμένοι στα κοινωνικά επιδόματα, μειωμένης διανοητικής στάθμης και συνεπώς παρείσακτοι και εξοβελιστέοι ή στην καλύτερη περίπτωση τρόφιμοι των εκκλησιαστικών ιδρυμάτων και ικέτες της αγαθοεργού φιλανθρωπίας κυριών της υψηλής κοινωνίας.

Στον αντίποδα, πολίτες περιωπής λογίζονται μόνο οι ανήκοντες στα υψηλά κοινωνικά στρώματα και ιδιαίτερα οι επιχειρηματίες, όσο ισχυρότεροι τόσο πιο αξιοσέβαστοι και αλώβητοι από τη τσιμπίδα του νόμου. Η αξία του ανθρώπου μετράται με την οικονομική επιφάνεια. Τα κοινωνικά δικαιώματα χλευάζονται, οι κοινωνικές αντιδράσεις δαιμονοποιούνται γιατί «διαταράσσουν την οικονομική ζωή», ως ελευθερία απαραβίαστη νοείται μόνο αυτή του επιχειρείν και της κατανάλωσης. Κάθε λαϊκό αίτημα προστασίας της εργασίας και διατήρησης αξιοπρεπών μισθών και συντάξεων βαφτίζεται απαράδεκτος λαϊκισμός.

Ένα άλλο στοιχείο ταύτισης και συναγωνισμού με τους ακροδεξιούς είναι η αντιαριστερή υστερία. Χρησιμοποιώντας όχι την πρωτόγονη αντικομμουνιστική ρητορική των ακροδεξιών, αποβλέπουν ακριβώς στο ίδιο αποτέλεσμα, να αμαυρώσουν και εξευτελίσουν την Αριστερά όχι τόσο σαν ιδεολογικό σύστημα ουμανιστικών ιδεών, όσο σαν εκφραστή και εκπρόσωπο των χαμηλών και μεσαίων στρωμάτων που με βίαιο τρόπο προλεταριοποιούνται.

Τροφή για τις παραπάνω σκέψεις προσέφερε η πρόσφατη συνέντευξη Νταϊσεμπλουμ, στην οποία ο Ολλανδός κολαούζος του Σόιμπλε, κατά τα άλλα «σοσιαλδημοκράτης» και «συναγωνιστής» του ΠΑΣΟΚ, δήλωσε ανενδοίαστα ότι «οι νοτιοευρωπαίοι σπαταλούν τα χρήματα στο αλκοόλ και τις γυναίκες». Μια θέση ακραία ρατσιστική για τις χώρες του Νότου και ταυτόχρονα σεξιστική και υποτιμητική για τις γυναίκες. Κι ενώ θα περίμεναν όλοι την καθολική αντίδραση (σχετική πρωτοβουλία βουλευτίνων του ΣΥΡΙΖΑ έπεσε στο κενό), οι εδώ νεοφιλελεύθεροι όχι μόνο έλαμψαν δια της αφωνίας αλλά ορισμένοι, μέσω κοινωνικών δικτύων, ξεπέρασαν σε χυδαιότητα τον γραφειοκράτη των Βρυξελλών που, σημειωτέον, πάτωσε στις πρόσφατες εκλογές. Θέλει η π@@@@@@ να κρυφτεί μα η χαρά δεν την αφήνει. Τα κοινωνικά δίκτυα, ευτυχώς, παρασύρουν κάποιους θερμόαιμους να εκφράζουν απροσχημάτιστα τις μύχιες σκέψεις τους. Όπως τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Θεσσαλονίκης που επιτέθηκε με χαρακτηρισμούς χαμαιτυπείου στη βουλευτίνα Αναγνωστοπούλου. Δεν είναι δυστυχώς ο μοναδικός. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που κατά μία έννοια αποτελούν καθρέπτη της κοινωνίας, βρίθουν από ένα ακατάσχετο υβρεολόγιο νεοφιλελεύθερων εναντίον των πολιτικών τους αντιπάλων. Ο λεγόμενος αστικός καθωσπρεπισμός αδυνατεί να συγκρατήσει το στερητικό σύνδρομο απώλειας της κουτάλας.

Όλοι αυτοί οι απελευθερωμένοι υβριστές που κανιβαλίζουν τους αντιπάλους τους, θα ήταν περισσότερο προσεκτικοί, αν δεν ενθαρρυνόταν από το δημόσιο λόγο πολιτικών στελεχών της αντιπολίτευσης και «επώνυμων» κονδυλοφόρων που αφθονούν στον τύπο και το διαδίκτυο. Τα «κάτσε κάτω» στον πρωθυπουργό, οι ανοίκειοι χαρακτηρισμοί «απατεώνας, τυχοδιώκτης, ψεύτης, παρέα Τσίπρα κλπ» ανοίγουν την όρεξη στους φανατικούς οπαδούς παλινόρθωσης του παλιού καθεστώτος. Η κατάσταση αυτή θα έφτανε στα όρια της εκτράχυνσης αν δεν υπήρχαν στο χώρο της συντηρητικής παράταξης και δυνάμεις της λογικής που προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ ακρότητας και στοιχειώδους μετριοπάθειας.

Τέτοιες πολιτικές συμπεριφορές και παρά φύση συμπλεύσεις δεν προκαλούν εντύπωση στους υποψιασμένους πολίτες. Δεν πάει καιρός που δημοσιογραφικές γραφίδες της καθημερινής ναυαρχίδας του νεοφιλελευθερισμού διατύπωναν την άποψη ότι μια λογικότερη Χρυσή Αυγή θα ήταν θετική εξέλιξη για το πολιτικό σύστημα. Ούτε διαφεύγουν της προσοχής οι κραυγές περί Β. Κορέας σε μια χώρα όπου τα λόμπι συμφερόντων και τα πολλαπλά κέντρα εξουσίας, θεσμικά και παραθεσμικά, εμποδίζουν την εκλεγμένη κυβέρνηση να ξεδιπλώσει την πολιτική της.

Η ίδια τάση παρατηρείται και στην Ευρώπη, όπου οι συντηρητικές ελίτ διολισθαίνουν στην ακροδεξιά ατζέντα και, παρά την φαινομενική φραστική τους αντίθεση, ουσιαστικά πριμοδοτούν την ακροδεξιά με την άτεγκτη υλοποίηση του σχεδίου της Γερμανικής ηγεμονίας. Η στρατηγική τους μοιάζει παντού ενιαία. Ψάχνοντας στα θολά νερά των ακροδεξιών προκαταλήψεων και ανεχόμενοι την ακροδεξιά επιδιώκουν αφενός να διατηρήσουν γέφυρες επικοινωνίας με το ακροατήριο της και αφετέρου να φαντάζουν σαν δυνάμεις του μέτρου και της λογικής μπροστά στις μισαλλόδοξες ιαχές των ακροδεξιών «αντιπάλων» τους.

Τι κι αν τα επικίνδυνα αυτά παιχνίδια καταλήγουν ενίοτε σε τραγωδίες;

Business as usual το σταθερό μότο τους.