γράφει η Νάση
Πετριτσοπούλου
Λίγα παιδιά έχουν την ωριμότητα να οργανώνουν τη μελέτη τους χωρίς καμιά βοήθεια. Αν ανήκεις ωστόσο στην τυχερή μειοψηφία
Το πιο πιθανό βέβαια είναι να έχεις ένα φυσιολογικό παιδί, από αυτά που προτιμούν το παιχνίδι από το διάβασμα, σε σημείο μάλιστα να αναβάλλουν συνεχώς την πικρή ώρα του «Κάθομαι να κάνω τα μαθήματά μου»…
Τι τα θες, όλα δανεικά είναι κι ό,τι έκανες ίσως στους δικούς σου ήρθε η ώρα να το υπομείνεις. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Περίπτωση 1η: «Δε θέλει να πηγαίνει αδιάβαστο στο σχολείο, αλλά μου βγάζει το λάδι μέχρι ν’ αρχίσει κι όλο σταματάει, ώσπου μας πιάνει το βράδυ.»
Σενάριο: Στο τραπέζι των οικογενειακών συναντήσεων προσγειώνεται καφές για τους μεγάλους, ζεστή σοκολάτα για το παιδί, το Πρόγραμμα του σχολείου και των απογευματινών δραστηριοτήτων . Έχετε συμβούλιο, συνέλευση, συζήτηση, πες το όπως θέλεις. Η στιγμή θα πρέπει να είναι καλή για όλους, να υπάρχει χρόνος και καλή διάθεση.
Συμμετέχουν: το παιδί, εσύ που έχεις αναλάβει τον έλεγχο της μελέτης, όποιος ακόμα συμβάλλει (γιαγιά, λοιποί συγγενείς) στην υπόθεση Διάβασμα.
Στόχος: να το βοηθήσετε να επιλέξει τον χρόνο και τη διάρκεια της μελέτης του τις καθημερινές, καθώς και τη μέρα του Σαββατοκύριακου που θα ασχολείται με τις εργασίες του (αν χρειάζεται).
Το παιδί είναι ο/η αρχηγός της συζήτησης, εξηγεί πώς νιώθει όταν επιστρέφει από το σχολείο στο σπίτι, πόση ώρα χρειάζεται για να ξεκουραστεί, τι πιστεύει ότι μπορεί να το βοηθήσει. Αν για παράδειγμα, την ώρα που αρχίζει το διάβασμα, κάποιος στο σπίτι ανοίγει την τηλεόραση, ε… δε θέλει και μυαλό για να καταλάβουμε την αστοχία!
Τώρα που έγραψα τηλεόραση, επισημαίνω αυτό που λένε οι ειδικοί: Δεν αφήνουμε το παιδί με τις ώρες μπροστά σε οποιαδήποτε οθόνη, είναι μυαλοπαγίδα! Ειδικά το μεσημέρι, τη δύσκολη στιγμή της χώνεψης με το σχολείο να έχει προηγηθεί και τη μελέτη να ακολουθεί, η οθόνη μετατρέπεται στην πιο γλυκιά αποχαύνωση! Κάθε άνθρωπος λυγάει στον πειρασμό να την αφήσει να πιλοτάρει με τις ώρες, αναβάλλοντας συνεχώς τη στιγμή του off! Πόσο μάλλον ένα παιδί.
Άσε που οι έρευνες δείχνουν το προφανές: αφού η οθόνη σκοτώνει την ενεργή σκέψη, τι μένει για διάβασμα; Ένα πουκάμισο αδειανό, το ολόγραμμα του παιδιού σου που είναι εκεί, αλλά δεν είναι, που υποδύεται ότι διαβάζει με το βιβλίο ανοιχτό, ή ότι γράφει και λύνει ασκήσεις, αλλά στην πραγματικότητα κάνει μια τρύπα στο νερό!
Γυρνάω στο κυρίως θέμα μας. Πρόγραμμα μελέτης λοιπόν! Γιατί; Πολλοί οι λόγοι:
Αποφεύγουμε τη μουρμούρα, «Όχι τώρα, σε λίγο», «Όχου άσε με» και «Μόνο αυτό σε νοιάζει»! (Καλά το τελευταίο, από την προσωπική μου εμπειρία, δεν το γλιτώνεις τελικά ποτέ.)
Ρυθμιστής της μελέτης γίνεται αυτός που πρέπει κι όχι δεν είσαι εσύ. Η μελέτη τελικά είναι δουλειά του παιδιού κι εκείνο πρέπει να αποδεχτεί και να αναλάβει της ευθύνη της. Δε γίνεται κάθε φορά που πρέπει να διαβάσει να βγάζεις εσύ τα βιβλία και τα τετράδια από τη σάκα, ούτε να το καλοπιάνεις και να το απειλείς σταθερά έξι φορές την εβδομάδα για τον ίδιο λόγο, γιατί μ’ αυτά και μ’ αυτά γύρω από το θέμα «Μελέτη» αναπτύσσεται ένα μοτίβο προβλεπόμενο δια της επανάληψης, κάτι σαν τελετουργικό που αιχμαλωτίζει τα μέλη της οικογένειας σ’ ένα φαύλο κύκλο.
Αποσυμπιέζεται η φόρτιση στην ατμόσφαιρα. Αν σου παραπονεθεί, το ακούς αλλά δεν αφήνεις να σε παρασύρει συναισθηματικά, δεν εξηγείς, δε μαλώνεις! Υπενθυμίζεις τη συζήτηση και το Πρόγραμμα που έχει το ίδιο το παιδί σχεδιάσει με μια απλή κουβέντα, σηκώνεις τους ώμους σου, το παρηγορείς με μια σύντομη και ειλικρινή φράση (το ξέρω, τώρα ζορίζεσαι, αλλά άμα ξεκινήσεις, θα νιώσεις καλύτερα) ή ένα ρόφημα και μπισκότα, βάζεις μια απαλή κλασική μουσική, του υπενθυμίζεις κάτι όμορφο που θα κάνετε μαζί μετά, είσαι ήρεμος/η.
Αυτό το τελευταίο είναι και το κλειδί για κάθε μελετομάχη που έχεις να δώσεις. Το διάβασμα δε γίνεται εντέλει με το στανιό και το μαστίγιο. Χρειάζεται, έστω και με διαπραγμάτευση, τη συγκατάθεση του παιδιού σου. Αλλιώς, δεν έχει νόημα. Πώς να το κάνουμε!
Με το να είσαι ήρεμη/ος συμβάλλεις στην επιτυχία της μελέτης. Βοηθάς να συγκεντρωθεί στη δουλειά του, δημιουργείς και διατηρείς στο σπίτι την απαραίτητη ατμόσφαιρα σεβασμού προς το ίδιο και του αποδεικνύεις ότι αναγνωρίζεις την προσπάθειά του. Δε λέω να προσεύχεσαι όσο διαβάζει ή να κρατάς την αναπνοή σου, αλλά δε γίνεται να φωνάζεις δίπλα του, να καπνίζεις, να παίζεις στον υπολογιστή ή να παρακολουθείς την αγαπημένη σου σειρά κι εκείνο να μελετάει… Θα συμβεί κι αυτό, αλλά όταν πια ο πόλεμος θα έχει κερδηθεί.
Πόσα πράγματα τελικά εμπλέκει η μελέτη του παιδιού μας! Πόσες διαπραγματεύσεις, συμφωνίες, συνήθειες από τότε ακόμα που σηκώναμε την κουταλιά από την κρέμα και την κάναμε αεροπλάνο… αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Τέλος χρόνου!
Υ.Γ. Την επόμενη φορά: «Τι κάνω αν αρνηθεί να διαβάσει, φυσική συνέπεια ή τιμωρία;»
Τι τα θες, όλα δανεικά είναι κι ό,τι έκανες ίσως στους δικούς σου ήρθε η ώρα να το υπομείνεις. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Αν έχεις παιδί που δε λέει «Όχι», αλλά…
Περίπτωση 1η: «Δε θέλει να πηγαίνει αδιάβαστο στο σχολείο, αλλά μου βγάζει το λάδι μέχρι ν’ αρχίσει κι όλο σταματάει, ώσπου μας πιάνει το βράδυ.»
Σενάριο: Στο τραπέζι των οικογενειακών συναντήσεων προσγειώνεται καφές για τους μεγάλους, ζεστή σοκολάτα για το παιδί, το Πρόγραμμα του σχολείου και των απογευματινών δραστηριοτήτων . Έχετε συμβούλιο, συνέλευση, συζήτηση, πες το όπως θέλεις. Η στιγμή θα πρέπει να είναι καλή για όλους, να υπάρχει χρόνος και καλή διάθεση.
Συμμετέχουν: το παιδί, εσύ που έχεις αναλάβει τον έλεγχο της μελέτης, όποιος ακόμα συμβάλλει (γιαγιά, λοιποί συγγενείς) στην υπόθεση Διάβασμα.
Στόχος: να το βοηθήσετε να επιλέξει τον χρόνο και τη διάρκεια της μελέτης του τις καθημερινές, καθώς και τη μέρα του Σαββατοκύριακου που θα ασχολείται με τις εργασίες του (αν χρειάζεται).
Το παιδί είναι ο/η αρχηγός της συζήτησης, εξηγεί πώς νιώθει όταν επιστρέφει από το σχολείο στο σπίτι, πόση ώρα χρειάζεται για να ξεκουραστεί, τι πιστεύει ότι μπορεί να το βοηθήσει. Αν για παράδειγμα, την ώρα που αρχίζει το διάβασμα, κάποιος στο σπίτι ανοίγει την τηλεόραση, ε… δε θέλει και μυαλό για να καταλάβουμε την αστοχία!
Τώρα που έγραψα τηλεόραση, επισημαίνω αυτό που λένε οι ειδικοί: Δεν αφήνουμε το παιδί με τις ώρες μπροστά σε οποιαδήποτε οθόνη, είναι μυαλοπαγίδα! Ειδικά το μεσημέρι, τη δύσκολη στιγμή της χώνεψης με το σχολείο να έχει προηγηθεί και τη μελέτη να ακολουθεί, η οθόνη μετατρέπεται στην πιο γλυκιά αποχαύνωση! Κάθε άνθρωπος λυγάει στον πειρασμό να την αφήσει να πιλοτάρει με τις ώρες, αναβάλλοντας συνεχώς τη στιγμή του off! Πόσο μάλλον ένα παιδί.
Άσε που οι έρευνες δείχνουν το προφανές: αφού η οθόνη σκοτώνει την ενεργή σκέψη, τι μένει για διάβασμα; Ένα πουκάμισο αδειανό, το ολόγραμμα του παιδιού σου που είναι εκεί, αλλά δεν είναι, που υποδύεται ότι διαβάζει με το βιβλίο ανοιχτό, ή ότι γράφει και λύνει ασκήσεις, αλλά στην πραγματικότητα κάνει μια τρύπα στο νερό!
Γυρνάω στο κυρίως θέμα μας. Πρόγραμμα μελέτης λοιπόν! Γιατί; Πολλοί οι λόγοι:
Αποφεύγουμε τη μουρμούρα, «Όχι τώρα, σε λίγο», «Όχου άσε με» και «Μόνο αυτό σε νοιάζει»! (Καλά το τελευταίο, από την προσωπική μου εμπειρία, δεν το γλιτώνεις τελικά ποτέ.)
Ρυθμιστής της μελέτης γίνεται αυτός που πρέπει κι όχι δεν είσαι εσύ. Η μελέτη τελικά είναι δουλειά του παιδιού κι εκείνο πρέπει να αποδεχτεί και να αναλάβει της ευθύνη της. Δε γίνεται κάθε φορά που πρέπει να διαβάσει να βγάζεις εσύ τα βιβλία και τα τετράδια από τη σάκα, ούτε να το καλοπιάνεις και να το απειλείς σταθερά έξι φορές την εβδομάδα για τον ίδιο λόγο, γιατί μ’ αυτά και μ’ αυτά γύρω από το θέμα «Μελέτη» αναπτύσσεται ένα μοτίβο προβλεπόμενο δια της επανάληψης, κάτι σαν τελετουργικό που αιχμαλωτίζει τα μέλη της οικογένειας σ’ ένα φαύλο κύκλο.
Αποσυμπιέζεται η φόρτιση στην ατμόσφαιρα. Αν σου παραπονεθεί, το ακούς αλλά δεν αφήνεις να σε παρασύρει συναισθηματικά, δεν εξηγείς, δε μαλώνεις! Υπενθυμίζεις τη συζήτηση και το Πρόγραμμα που έχει το ίδιο το παιδί σχεδιάσει με μια απλή κουβέντα, σηκώνεις τους ώμους σου, το παρηγορείς με μια σύντομη και ειλικρινή φράση (το ξέρω, τώρα ζορίζεσαι, αλλά άμα ξεκινήσεις, θα νιώσεις καλύτερα) ή ένα ρόφημα και μπισκότα, βάζεις μια απαλή κλασική μουσική, του υπενθυμίζεις κάτι όμορφο που θα κάνετε μαζί μετά, είσαι ήρεμος/η.
Αυτό το τελευταίο είναι και το κλειδί για κάθε μελετομάχη που έχεις να δώσεις. Το διάβασμα δε γίνεται εντέλει με το στανιό και το μαστίγιο. Χρειάζεται, έστω και με διαπραγμάτευση, τη συγκατάθεση του παιδιού σου. Αλλιώς, δεν έχει νόημα. Πώς να το κάνουμε!
Με το να είσαι ήρεμη/ος συμβάλλεις στην επιτυχία της μελέτης. Βοηθάς να συγκεντρωθεί στη δουλειά του, δημιουργείς και διατηρείς στο σπίτι την απαραίτητη ατμόσφαιρα σεβασμού προς το ίδιο και του αποδεικνύεις ότι αναγνωρίζεις την προσπάθειά του. Δε λέω να προσεύχεσαι όσο διαβάζει ή να κρατάς την αναπνοή σου, αλλά δε γίνεται να φωνάζεις δίπλα του, να καπνίζεις, να παίζεις στον υπολογιστή ή να παρακολουθείς την αγαπημένη σου σειρά κι εκείνο να μελετάει… Θα συμβεί κι αυτό, αλλά όταν πια ο πόλεμος θα έχει κερδηθεί.
Πόσα πράγματα τελικά εμπλέκει η μελέτη του παιδιού μας! Πόσες διαπραγματεύσεις, συμφωνίες, συνήθειες από τότε ακόμα που σηκώναμε την κουταλιά από την κρέμα και την κάναμε αεροπλάνο… αλλά αυτό είναι μια άλλη κουβέντα. Τέλος χρόνου!
Υ.Γ. Την επόμενη φορά: «Τι κάνω αν αρνηθεί να διαβάσει, φυσική συνέπεια ή τιμωρία;»
*** * ***
- Την προηγούμενη φορά: Το παιδί διαβάζει
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου